May lagnat ang anak ko pero wala namang ubo, sipon, o kahit anong sakit. Ano ang nangyayari sa kanya? Baby just have fever, walang ubo, walang sipon, hindi nagtatae, hindi nagsusuka. Pero dahil sa lagnat, ang baby ay matamlay, na natural na pag-aalala ng mga mommies. Iniisip ng mommy na baka nag-iipen ang baby dahil may mga bagong lumalabas na ngipin at medyo naglalaway.
Subalit, dahil sa pagiging concerning ng lagnat, pagdating ng gabi, medyo tumataas na ang lagnat at mas matamlay na ang bata.
Ano ang gagawin ng mommy sa unang araw na ito na palabas palang ang tigdas hangin?
Importante ulit, bantayan ang lahat ng signs at symptoms ng baby. Sa bawat apat na oras, suriin ang temperatura. Hindi pwede, mommy, salat-salat lang. Kung may lagnat, hindi pwedeng salat-salat. Kailangan gumamit kayo ng thermometer, gamitin ang anumang klase na kayo ay komportable. At kung may lagnat, napansin niyo na ang lagnat ay tumataas—37.3°C pa, normal pa yan; 37.8°C, medyo tataas na. Sa puntong ito, pwede nang mag-aircon, paluwagan ang damit, at magbigay ng paracetamol.
Muling pagbibigyan ng diin, suriin ang temperatura, bantayan ang baby, ang kanyang pagkain, at bigyan ng paracetamol. Mahalaga na ang baby ay maayos na na-hydrate sa panahong ito. Kung ang pagdede ay medyo humihina, subukan na bigyan ng tubig o natural na mga juice. Pwede rin ang mga sopas, dahil ang sikmura ng baby ay maaaring mahina, kaya inaasahan na medyo mahinang kumain.
Mahalagang hakbang sa sintomas ng lagnat sa bata
Ang mga mahahalagang hakbang: una, ang paracetamol; pangalawa, ang tamang mga hakbang para sa lagnat; pangatlo, ang maayos na pag-hydrate; at pang-apat, ang pagbabantay sa lahat ng signs at symptoms at pag-uulat sa inyong pediatrician upang makakuha ng gabay sa dapat gawin at huwag magpanic.
Sobrang taas na ng lagnat ng anak, matamlay na din siya at humina pa lalo kumain. Ano ang dapat gawin?
Kung sa ikalawang araw, medyo nagshoot up na ang lagnat hanggang 39°C. Mas matamlay na si baby, mas iritable dahil sa matataas na lagnat, pero wala pa ring ubo, sipon, walang rashes, hindi nagtatae, hindi nagsusuka. Sa katunayan, medyo constipated pa nga siya dahil siguro wala ring masyadong kinakain.
Kaya sa ganitong mga kaso na walang napapansing sentro ng impeksyon sa matataas na lagnat, inuutusan ng doktor na ang mga test. Kaya magroroll out na ng UTI, urinalysis with CBC, at dengue test, dahil panahon talaga ng dengue ngayon dahil sa dami ng mga lamok dahil sa ulan. At iba pang test na sa tingin ng doktor ay kailangan, depende sa evaluation ng doktor sa kanilang pasyente. Ang mga test ay maaaring mag-iba mula sa isang pediatrician sa iba pa.
Ano ang dapat gawin ng mga mommies sa ikalawang araw na ito na may matataas na lagnat at walang ibang mga sintomas?
Una, importante pa rin ang paracetamol para sa lagnat, huwag salat-salat lang. Suriin ang temperatura sa bawat apat na oras, magbigay ng mga hakbang para sa pagpapalamig, at ang pag-hydrate ay napakahalaga. Dagdagan ang pagbibigay ng fluids kaysa sa normal, patuloy ang pagpapadede, lalo na kung nagbe-breastfeed, at unti-untiing pagpapakain.
Sa ikalawang araw na may matataas na lagnat at walang ibang sintomas, wala pang binibigay na mga specific na antibiotics at patuloy pa rin namin pinapamomonitor ang ganitong mga kaso.
May lagnat pa din si baby, pero nagkaroon na ng rashes. Ano ang dapat kong gawin?
Sa ikatlong araw, ito na ang nangyari sa baby. Merong lagnat, walang suka, walang diarrhea, hindi nga siya masyadong nagpupu dahil wala ring masyadong kinakain ang bata sa panahong iyon. May rashes na visible sa leeg minsan.
Huwag ninyong isipin na dahil sa iba’t ibang mga bakuna na natatanggap ng mga bata, mas mild ang mga sintomas ng ganitong uri ng viral infection. Sa mga walang bakuna, minsan mas marami ang lumalabas na mga rashes. Partikular sa mga batang may mahina ang resistensya, ang paglabas ng mga rashes ay magkaiba-iba sa iba’t ibang sanggol o bata. Hindi pare-pareho, kaya maaaring mild lang kung may naunang mga sintomas bago ang mga rashes.
Sa puntong ito, kung ang lagnat ay hindi nawawala, mahalaga na makipag-ugnayan sa inyong pediatrician. Huwag magsuri sa sarili at huwag gumamit ng mga gamot na hindi inireseta. Kung ang bata ay talagang hindi kumakain, dahil sa ilang kaso, kahit simpleng viral infection, ang bata ay maaaring magdusa sa dehydration dahil sa kakulangan sa pagkain at pagdede. Kaya case-to-case basis ang pagtatrato, at ang mga hakbang ay depende sa bawat kaso.
Mahalaga sa mga mommies ang mga sumusunod: una, gamitin ang mga hakbang para sa pagpapalamig kung may lagnat, bigyan ng paracetamol kung kailangan, ipagpatuloy ang breastfeeding kung nagbe-breastfeed kayo, o pagpapakain sa bata kung kumakain na siya. Kung ang mga sintomas ay nagpapahiwatig ng iba pang uri ng impeksyon tulad ng dengue o meningococcemia, kailangan ng agarang konsultasyon sa doktor.
Kumakalat na sa buong katawan yung rashes ni baby, pero medyo bumaba na yung lagnat niya. Ano na nangyayari?
Sa pagtuloy mula ikatlong araw hanggang ika-apat na araw, ito ang nangyari sa baby. Ang mga rashes ay nag-full blow na, pero sa panahong ito, nawala na ang lagnat niya. Ang magandang balita sa panahong ito ay medyo nagpick-up na ang pagdede niya, mas aktibo na ulit siya, at medyo jolly na ulit siya. Alam natin na sa panahong ito, si baby ay nagiging maayos na, kahit na lumabas na ang mga rashes.
Gayunpaman, mga mommies at mga daddies, huwag kalimutang bantayan ang mga sintomas ng bata sa transition mula ikatlong araw hanggang ika-apat na araw ng ganitong uri ng sakit—lagnat, rashes, walang ibang mga sintomas maliban sa iritability. Mangyaring bantayan ng maigi at huwag ipagwalang-bahala, dahil may mga bata na matapos ang ikatlong hanggang ika-apat na araw, mawawala ang lagnat pero makikita mo ang bata na hindi maayos.
Mga mommies, kahit na wala nang lagnat ang bata, patuloy na bantayan mula ulo hanggang paa. May mga lumalabas na ganitong uri ng rashes? Mga rashes na may mga pasa sa ilalim ng balat, mga kulay na nagiging mapanganib, mga nagtutubig na malalaking parte, o kaya naman ang ulo na parang tinubuan ng nana. Mangyaring tandaan at sa susunod, pag-uusapan natin ang mga red flags na dapat ninyong bantayan, lalo na kung sa unang araw pa lang ng lagnat ay nakikita niyo na ito, oras na upang magpa-check-up at ipaalam sa doktor.
Wala nang lagnat yung anak ko pero sobrang tamlay niya eh. Normal pa ba yun?
Ngayon, pag-uusapan natin sa inyo ang mga red flags na pag kasama ng lagnat, mga mommies, agad na oras para magpa-check-up. Ano ang mga ito?
Una, kung ang bata ay may mataas na lagnat na biglaang tumataas at may kasamang pag-iyak o iritability, hindi ito maganda. Pangalawa, kung ang lagnat ay may kasamang mga rashes, lalo na kung ang mga rashes ay pitikial, ibig sabihin, parang may pasa sa ilalim ng balat, o ang mga kulay ay nagiging mapanganib, o may mga nagtutubig na malalaking parte, o kaya naman ang ulo na parang tinubuan ng nana. Hindi magandang mga klase ng rashes ang mga ito, at pag nakita niyo, agad na kailangan ng konsultasyon sa doktor.
Kaya naman kailangan nating suriin ang katawan ng mga bata, hindi lang sa mga nakikita, kundi pati sa mga natatakpan ng damit. Suriin kahit ang diaper area, minsan kasi ang mga rashes doon sa pwet o diaper area ay hindi napapansin sa ibang parte ng katawan. Kaya importante, pag pinapaliguan ang bata, suriin ang buong katawan.
Ang mga una: seizure with fever, pangalawa ang hindi karaniwang mga rashes, pangatlo ang pagsakit ng tiyan, paglaki ng tiyan, pagtatae, pagsusuka, at ang pakiramdam ng hindi maayos. Karaniwan ng mga batang may nararamdaman, iyak lang ng iyak.
Kaya, mga mommies, kung may nakikita kayong ganitong mga sintomas, kahit sa unang araw pa lang, agapang na magpa-check-up at ipaalam sa inyong doktor.
Iba pang mga babasahin
Gamot sa mabahong tenga ng bata : impeksyon sa tenga
Gamot sa masakit na tenga ng bata : Otitis externa
